با توجه به اینکه حداقل در نیم قرن اخیر بهترین نتیجه تیم ملی ایران در رقابتهای کانادا به دست آمده – که پنجمی بوده – میتوان بسیار امیدوار بود که تیم کنونی ایران در رقابتهای جهانی پاریس یک «شگفتی بزرگ» بیافریند. برای اینکه بهتر از وضعیت تیم ملی ایران باخبر شویم، باید به بررسی رکوردهای کنونی آنها نسبت به حریفانشان در جهان بپردازیم و ببینیم که چه نتیجهای پیش روی وزنهبرداری ایران است.
رقابتهای وزنهبرداری قهرمانی جهان از فردا (چهاردهم آبان ماه) در شهر پاریس آغاز میشود و همانند آنچه معمول بوده، علاقهمندان و حتی برخی مسئولان از تیم ملی وزنهبرداری ایران انتظار دارند که یکی از سکوهای پنجم یا ششم را به صورت تیمی به خود اختصاص دهد و یکی دو مدال هم داشته باشد، اما با توجه به آخرین وضعیت وزنهبرداران، شرایط به مراتب با آنچه توقع داریم متفاوت است و تیم ملی ایران می تواند که یکی از تاریخیترین نتایجش را در رقابتهای جهانی وزنهبرداری به دست آورد. نتیجهای که شاید حتی به قهرمانی این تیم بینجامد.
نگاهی به تاریخچه حضور تیمهای ملی وزنهبرداری ایران از سال ۱۹۴۹ تاکنون، مشخص می کند که ایران در هیچ دورهای نتوانسته یکی از سکوهای سهگانه جهان را به خود اختصاص دهد. البته از دورههای دورتر چندان اطلاعات دقیقی به صورت مستند در دست نیست، اما پیشکسوتانی که حضور دارند، به یاد ندارند که در هیچ دورهای تیم ایران توانسته باشد یکی از سکوهای جهانی را به خود اختصاص دهد.
در این راستا وقتی تیم ملی وزنهبرداری ایران در رقابتهای جهانی ونکوور در سال ۲۰۰۳ با کسب ۱۱۷ امتیاز در مکان پنجم جهان ایستاد، علی مرادی به عنوان رییس وقت فدراسیون وزنهبرداری اعلام کرد که این نتیجه در ۴۵ سال گذشته بینظیر بوده است.
با این اوصاف و با توجه به اینکه حداقل در نیم قرن اخیر بهترین نتیجه تیم ملی ایران در رقابتهای کانادا به دست آمده – که پنجمی بوده – میتوان بسیار امیدوار بود که تیم کنونی ایران در رقابتهای جهانی پاریس یک «شگفتی بزرگ» بیافریند. برای اینکه بهتر از وضعیت تیم ملی ایران باخبر شویم، باید به بررسی رکوردهای کنونی آنها نسبت به حریفانشان در جهان بپردازیم و ببینیم که چه نتیجهای پیش روی وزنهبرداری ایران است. در ادامه وضعیت وزن به وزن ۱۰ وزنهبردار ایرانی حاضر در اردوی تیمهای ملی را بررسی خواهیم کرد.
** وزن ۶۲ کیلوگرم:
پیش از این در اردوی تیم ملی وزنهبرداری ایران تنها یک وزنهبردار در این دسته حضور داشت و آن هم مجید عسکری – نایب قهرمان جوانان جهان در دسته ۵۶ کیلوگرم سال جاری بود. او پس از رقابتهای جوانان جهان و مدال نقره ارزشمندی که گرفت، به تشخیص کادر فنی یک وزن بالاتر آمد تا در وزن ۶۲ کیلوگرم رقابت کند، اما در این دسته وزنههای او با توجه به آسیب دیدگی کتفی که داشته، حدود ۱۳۰ کیلوگرم در حرکت یک ضرب و ۱۶۰ کیلوگرم در حرکت دوضرب بود. البته شاید در برخی شرایط رکوردهای او چند کیلویی بالا و پایین شود. او با این حدود رکورد، احتمالا اگر در رقابتهای جهانی شرکت میکرد، به زحمت در گروه A قرار میگرفت. بنابراین باقری تصمیم گرفت او را از ترکیب تیم کنار بگذارد. با این وجود اگرچه عسکری از آیندهدارترین وزنهبرداران ایران است، اما شانس زیادی برای حضور در رقابتهای جهانی ندارد و از ترکیب تیم ملی کنار خواهد رفت.
در این وزن مدالهای رقابت، به وزنهبرداران چین، کره شمالی و یا اندونزی خواهد رسید که در سالهای اخیر از بهترینها بودهاند. البته در این میان تک مدالی نیز بین وزنهبرداران بلغارستان، ترکیه و یا کلمبیا توزیع شده که در رقابتهای پاریس نیز رسیدن به این مدالها برای آنها دور از دسترس نیست.
** وزن ۶۹ کیلوگرم:
تنها وزنهبردار ایران در دسته ۶۹ کیلوگرم، سجاد بهروزی است. سجاد بهروزی از بااستعدادترین وزنهبرداران ایران است که برای نخستین بار در سال ۲۰۰۵ و در حالی که ۱۵ سال سن داشت در رقابتهای جهانی شرکت کرد و عنوان نهمی را به دست آورد. البته در آن سال او در دسته ۵۶ کیلوگرم وزنه میزد، اما امسال قرار است در دو وزن بالاتر و در دسته ۶۹ کیلوگرم با حریفان رقابت کند.
با توجه به شرایطی که بهروزی دارد، از باتجربهترین وزنهبرداران تیم است و در آخرین تمرینهای تیم ملی نیز به رکوردهای ۱۵۰ کیلوگرم در حرکت یک ضرب و ۱۸۰ کیلوگرم در حرکت دو ضرب رسیده است. او با رکورد مجموع ۳۳۰ کیلوگرم امید زیادی برای رسیدن به سکوهای جهانی دارد، چرا که با نگاهی به رقابتهای جهانی از سالهای ۲۰۰۷ تاکنون میبینیم که وزنهبرداری که در دسته ۶۹ کیلوگرم به رکورد مجموع ۳۳۰ کیلوگرم برسد، هم شانس گرفتن تک مدال در حرکات یک ضرب و دو ضرب را دارد و هم شانس این را دارد که یکی از سکوهای دوم یا سوم رقابت را به خود اختصاص دهد. البته شرایط مسابقه هم تاثیر زیادی در بالا و پائین رفتن رکوردها و رتبهها دارد.
بهروزی اگرچه شانس زیادی برای کسب نخستین مدال جهانی زندگیاش را دارد، اما در این راه حریفان سرسختی نیز او را تهدید میکنند. براساس استارت لیست اولیه رقابتها در سال جاری گویا خبری از لوکانین و مارتین و حتی هوی لیائو، قهرمان سالهای اخیر دنیا نیست، اما در عوض “دشانگ چانگ” با رکورد ورودی ۳۴۰ کیلورم در مجموع در کنار “چائو وو” با همین رکورد ورودی هردو از چین حضور دارند که رسیدن به رکوردهای آنها کمی سخت است. در کنار اینها “سردار حسنوف” از آذربایجان نیز اعلام کرده رکورد مجموعش ۳۳۵ کیلوگرم است. در ادامه وزنهبرداران ارمنستان، کوبا و ترکیه هم هرکدام خطری بالقوه برای مدال آوری بهروزی محسوب میشوند.
با تمام تفاسیری که گفته شد، اگر بهروزی در روز مسابقه کمی غیرت به خرج دهد، یکی از سکوهای سهگانه از او خواهد بود.
بر اساس این برآوردها، میتوان اعلام کرد که بهروزی از نفرات اصلی ایران در رقابتهای جهانی است و از هماکنون میتوان بین ۲۰ تا ۲۳ امتیاز برای تیم ایران از جانب او کنار گذاشت.
** وزن ۸۵ کیلوگرم:
در این وزن هماکنون دو وزنهبردار در اردوی تیم ملی تمرین میکنند. یکی کیانوش رستمی و دیگری احد سنجابی. اما رکوردهای آنها در این شرایط به هیچ وجه با یکدیگر قابل قیاس نیست. کیانوش رستمی قهرمان جوانان جهان است و سال گذشته در رقابتهای جهانی تک مدال برنز حرکت یک ضرب را به دست آورده بود. او با اندک مصدومیتی که دارد، در آخرین رکوردگیریها و تمرینها در یک ضرب وزنههایی بین ۱۷۰ تا ۱۷۵ کیلوگرم را مهار میکند و در دو ضرب به حد نصابهای ۲۱۰ تا ۲۱۵ کیلوگرم رسیده است. بدین ترتیب او در مجموع با رکوردهای حدود ۳۸۰ تا ۳۹۰ کیلوگرم، از مدعیان اصلی مدال جهانی است.
اما در طرف دیگر احد سنجابی در آخرین رکوردگیری تیم ملی به رکورد مجموع ۳۵۱ کیلوگرم رسید. سنجابی نیز با این شرایط به احتمال فراوان یکی از کسانی خواهد بود که شرایط حضور در تیم ملی برای مسابقههای جهانی پاریس را پیدا نکند و از تیم ملی کنار رود. اگر این اتفاق بیفتد، او و عسکری دو خط خورده تیم ملی خواهند بود و ۸ نفر دیگر راهی رقابتهای جهانی میشوند.
اما در روی دیگر سکه دسته ۸۵ کیلوگرم، کیانوش رستمی قرار دارد که گویا این بار خیز بلندی برداشته برای مدال طلای جهان. رکوردهایی بین ۳۸۰ تا ۳۹۰ کیلوگرم در دورههای گذشته مسابقههای جهانی و بازیهای المپیک به طور حتم یکی از سکوها را در بر داشته، اما تلاش رستمی این است که بتواند سکوی نخست رقابتها را در پاریس به خود اختصاص دهد. او در این دسته که یکی از شلوغترین دستهها در بخش مردان است، حریفان بسیار قدرتمندی دارد. “یونگ” از چین، “یوفکین” و “آکادوف” از روسیه و “هنکوین” از فرانسه، از رقیبان او محسوب میشوند، اما در این وزن نباید در رقابتهای جهانی از نام “آدریان زیلنسکی” از لهستان و “ریباکوف” از بلاروس گذشت. در کنار این رقیبان پس از اعلام لیست اولیه رقابتها مشخص شد دو وزنهبردار قدرتمند ارمنستانی، یک وزنهبردار اوکراینی و یک کوبایی نیز میتوانند موی دماغ رستمی بشوند.
همه اینها از رقیبان جدی کیانوش رستمی محسوب میشوند، اما او با رکوردهایی که دارد، تنها برای کسب مدال طلا قدم به رقابتهای جهانی میگذارد. اگر اتفاق خاصی نیفتد، در کمترین وضعیت باید یکی از سکوهای سه گانه را به او داد و در بهترین حالت او قهرمان جهان خواهد شد.
با شرایطی که اعلام شد، کیانوش رستمی میتواند بین ۲۳ تا ۲۸ امتیاز برای تیم ایران به دست آورد.
** وزن ۹۴ کیلوگرم:
در این دسته دو وزنهبردار حضور دارند. یکی سعید محمدپور است که از جمله جوانترین اعضای تیم ملی وزنهبرداری ایران است که چندی پیش در رقابتهای جوانان جهان قهرمان شد و دیگری اصغر ابراهیمی – باتجربهترین و کاپیتان تیم ملی ایران که هر دو رکوردهای بسیار خوبی دارند. رکوردهای اصغر ابراهیمی در آخرین تمرینهای اردوی تیم ملی بین ۱۸۰ تا ۲۰۵ کیلوگرم در حرکات یک ضرب و دو ضرب است، اما وضعیت سعید محمدپور بهتر از همتیمی کهنهکارش است و در یک ضرب و دو ضرب به رکوردهایی بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ کیلوگرم رسیده است. محمدپور با توجه به شرایطی که دارد از شانسهای اصلی رسیدن به سکوهای جهانی است. البته وقتی به آمار رقابتهای جهانی در دسته ۹۴ کیلوگرم نگاه میکنیم، میبینیم که رقابتها در این وزن با فراز و فرود زیادی همراه بوده، اما اگر وزنهبرداران بتوانند رکوردهایی بیش از ۳۹۵ کیلوگرم داشته باشند، به طور حتم یکی از سکوهای جهانی از آن آنها خواهد بود.
وزنهبرداران دسته ۹۴ کیلوگرم ایران برای رسیدن به یکی از سکوهای جهانی راه بسیار سختی را پیش رو دارند. اصلیترین مدعی این وزن را شاید بتوان “ایلیا ایلین” از قزاقستان قلمداد کرد. او که سابقه قهرمانی جهان و المپیک را دارد، پس از مدتی دوری از رقابتهای ورزشی، در بازیهای آسیایی به روی تخته آمد و با رکورد مجموع ۳۹۴ کیلوگرم و بالاتر از اصغر ابراهیمی، قهرمان بازیها شد. اما در همان رقابتها اعلام کرد که میخواهد قهرمانیاش را در جهان دوباره تکرار کند. از ایلین قزاقستانی که بگذریم، باید سراغ “آندری دمانوف” از روسیه برویم. “آندری دمانوف” هم قهرمان اروپاست و هم قهرمان دانشجویان جهان و رکورد مجموعش بین ۳۹۰ تا ۳۹۵ کیلوگرم است. البته در این وزن نمیتوانیم از نام باسابقههایی چون “ولادیمیر سدوف” از قزاقستان که در سال ۲۰۰۹ به رکورد مجموع ۴۰۲ کیلوگرم رسید گذشت. در کنار اینها و قهرمانانی که از دورههای گذشته در رقابتها حضور ندارند، حضور چند وزنهبردار از مولداوی، اوکراین و روسیه در استارت لیست میتوانند از رقیبان جدی محمدپور و ابراهیمی باشند.
از سعید محمدپور در این رقابتها توقع میرود که به تنهایی بین ۲۰ تا ۲۵ امتیاز برای تیم ایران به دست آورد. ابراهیمی نیز میتواند بین ۱۸ تا ۲۲ امتیاز برای تیم ایران به دست آورد. البته این امتیازها در شرایطی به دست میآید که بتوانند با موفقیت همین رکوردهایی که در تمرینها داشتهاند را در رقابتهای جهانی ثبت کنند.
** وزن ۱۰۵ کیلوگرم:
در این وزن محمدرضا براری و نواب نصیر شلال دو عضو تیم ملی ایران هستند. براری در آخرین رکوردگیری تیم ملی ایران در سنندج، وزنههای ۱۸۱ و ۲۱۵ کیلوگرم را بالای سر برد و نصیرشلال نیز در همین مصاف، همین رکوردها را ثبت کرد، البته در یک ضرب یک کیلوگرم رکوردش کمتر بود. بر اساس حد معمول ثبت شده در رقابتهای سالهای گذشته، وزنهبرداران ایرانی با ثبت این رکوردها به طور حتم به مقامی بالاتر از پنجمی دست نخواهند یافت و میتوان آنها را بین پنجم تا دهم قلمداد کرد، اما حضور آنها در گروه A رقابتها چندان بعید نیست.
مسئولان و دستاندرکاران تیم ملی وزنهبرداری اعلام کردهاند که براری نسبت به نصیرشلال وضعیت بهتری دارد و حتی در دو ضرب به رکوردی بالاتر از ۲۲۰ کیلوگرم رسیده است که این رکورد کمی شرایط او را در جدول رکوردها بهتر خواهد کرد. تنها حساسیتی که در مورد این دو وزنهبردار وجود دارد، این است که در صورت حضور در رقابتهای جهانی وزنههای درخواستی مربیان را بالای سر ببرند و اگر هر کدام از آنها نتوانند برای تیم ایران امتیاز کسب کند، ضربه سنگینی به تیم وارد خواهد شد.
در سالهای اخیر رقابتهای جهانی و بازیهای المپیک در دسته ۱۰۵ کیلوگرم، وزنهبردارانی همچون “مارسین دولگا” از لهستان، “دیمیتری کولوکوف”، “ولادیمیر اسمورچکوف” و “کنتسانتینف” به همراه “لاپیکوف” که همگی از روسیه هستند، مدالهای جهانی را با رکوردهای مجموع بالاتر از ۴۱۰ یا ۴۱۵ کیلوگرم به خود اختصاص دادهاند. همچنین در این اسامی که اعلام شد باید نام “آکیف” قهرمان جدید روس را اضافه کنیم که در مسابقههای قهرمانی اروپا با رکورد ۴۲۵ کیلوگرم قهرمان شد، اما از میان این نامها تنها “دیمیتری کولوکوف” در رقابتها شرکت خواهد کرد و جای تمام این نامها را قهرمانان جوانی از روسیه، اوکراین، گرجستان، لهستان و کرهجنوبی پر کردهاند.
با تفسیری که از بهترین وزنهبرداران دسته ۱۰۵ کیلوگرم دنیا اعلام کردیم، محمدرضا براری در صورتی که بتواند به رکوردی بین ۴۰۰ تا ۴۰۵ کیلوگرم برسد، مقامهایی بین چهارم تا ششم را خواهد داشت که میتوان در این صورت از او توقع بین ۲۰ تا ۲۲ امتیاز را برای تیم ایران داشت.
در طرف دیگر نیز نصیرشلال میتواند در ردههای ششم تا دهم رقابتها جای گیرد که پیشبینی میشود او نیز امتیازهایی بین ۱۶ تا ۲۰ امتیاز برای تیم ایران به دست آورد. البته امیدواریم که این دو وزنهبردار وزنههایی که در تمرینها بالای سر بردهاند را ثبت کنند و طوری نشود که از گردونه رقابتها خارج شوند.
** وزن ۱۰۵+ کیلوگرم (فوق سنگین):
با وجود بهداد سلیمی و حد نصابهایی که در ماههای اخیر به ثبت رسانده، کمتر کسی میتواند به قهرمانی او در این رقابتها شک کند. سلیمی از ماهها پیش در یک ضرب شروع به رکوردشکنی کرد. او ابتدا ۲۱۴ کیلوگرم را بالای سر برد، بعد نوبت به ۲۱۵ کیلوگرم رسید و در آخرین رکوردگیریها ۲۱۷ کیلوگرم را با قدرت بالای سر نگه داشت تا ۴ کیلو بیشتر از رکورد حسین رضازاده به ثبت برساند.
او در دو ضرب نیز به حد نصابهایی بین ۲۵۰ تا ۲۶۰ کیلوگرم رسیده است. اگرچه در دو ضرب هنوز چند کیلوگرم با رکوردهای قویترین مرد سابق جهان فاصله دارد، اما با همان رکورد ۲۱۷ کیلوگرم و دو ضرب ۲۵۵ تا ۲۶۰ کیلوگرم میتواند رکورد مجموع ۴۷۲ کیلوگرمی حسین رضازاده را نیز بهبود بخشد.
آخرین وضعیت وزنهبرداران سنگینوزن دنیا نشان میدهد که هیچ کدام از آنها حتی فکرش را هم نمیتوانند بکنند که در یک ضرب به رکوردهای او برسند. البته در دو ضرب نیز رسیدن به رکورد ۲۵۵ تا ۲۶۰ کیلوگرم کار چندان سادهای برای غولهای وزنهبرداری دنیا نیست. با این وجود میتوانیم بهداد سلیمی را بخت اول سه مدال طلای فوق سنگین جهان قلمداد کنیم و از او بخواهیم که ۲۸ امتیاز برای تیم ایران به ارمغان بیاورد.
سجاد انوشیروانی، نفر دوم حال حاضر سنگین وزن ایران که در بازیهای آسیایی پس از وزنهبردار کرهای به مدال برنز رسید در آخرین رکوردگیری تیم ملی به رکوردهای ۲۰۵ کیلوگرم در حرکت یک ضرب و ۲۳۰ کیلوگرم در حرکت دو ضرب دست یافت. بر اساس آما رکورد ۲۰۵ کیلوگرم در یک ضرب خود به راحتی میتواند یکی از مدالهای سهگانه را به همراه داشته باشد، اما دو ضرب ۲۳۰ کیلوگرم کمی برای مدال گرفتن کم است. اگر او بتواند حدود ۱۰ کیلوگرم به رکورد دو ضرب خود اضافه کند، میتوانیم به مدالآوری او نیز در مجموع امیدواریم باشیم.
برای سجاد انوشیروانی پیشبینی میشود که ردههای بین سوم تا پنجم را بدست آورد. این یعنی بین ۲۱ تا ۲۳ امتیاز دیگر برای تیم ایران.
** پیشبینی قهرمانی تیمی برای ایران
بر اساس قوانین فدراسیون بینالمللی وزنهبرداری، مجموع امتیازهای هر تعداد وزنهبرداری که از یک کشور در رقابتها شرکت کردهاند، نتیجه تیمی را در دو بخش مردان و زنان به صورت مجزا مشخص میکند. سقف حضور وزنهبرداران نیز برای هر کشور، هشت وزنهبردار مرد و هفت وزنهبردار زن است.
با این شیوه و با توجه به آنچه در پیش گفته شد، حداقل و حداکثر امتیازهای تیم ایران (البته با احتساب اینکه هیچ وزنهبرداری از دور رقابتها کنار نرود و همگی همان وزنههای طبیعی خود را مهار کنند)، امتیازی بین ۱۶۵ تا ۱۹۰ امتیاز را بدست میآورد که با این امتیازها، قهرمانی و یا حداقل نایب قهرمانی تیم ایران حتمی بود. امیدواریم با رسیدن به این امتیازها، تیم ایران نه تنها برای نخستین بار بر سکوی جهانی قراربگیرد، بلکه عنوان قهرمانی رقابت را بالاتر از تیمهای چین و روسیه به دست آورد. این اتفاقی است که جوانان ما همین امسال برای نخستین بار در تاریخ این ورزش زیر نظر باقری به آن رسیدند و این بار رسیدن به این شگفتی بزرگ دور از دسترس نیست.
اما اشاره به این نکته نیز خالی از لطف نخواهد بود که رده بندی کسب سهمیه المپیک ردهبندی دیگری است که از بین شش وزنهبردار صورت میگیرد. بر طبق قوانین با توجه به اینکه در بخش مردان شش سهمیه به شش تیم نخست داده میشود، اگر تیم ایران در مجموع دو سال( ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱) در بین تیمهای اول تا ششم باشد میتواند با شش وزنهبردار ورد در المپیک شرکت کند. برای این مسئله پیش از شروع رقابتها، باقری باید نام شش وزنهبردار را اعلام کند تا امتیازهای آنها برای ردهبندی کسب سهمیه المپیک محسوب شود. با توجه به آنچه گفته شد، شادی نواب نصیرشلال و اصغر ابراهیمی دو وزنهبرداری باشند که در مجموع شش المپیکی قرار نمیگیرند.
لازم به ذکر است، سهمیههای المپیک در وزنهبرداری به تیمها اعطا میشود و فدراسیونها براساس تعداد سهمیههایی که دارند میتوانند حداکثر دو وزنهبردار را در هر وزن به المپیک ببرند.
گزارش از خبرنگار اعزامی ایسنا به پاریس، محمدرضا آخوندی